Sztuka użytkowa-projekt i przedmiot

Sztuka użytkowa- to sztuka, która czemuś służy, jest użyteczna; można ją wykorzystać w określonym celu.

Wszystkie przedmioty,które służą człowiekowi, są albo ręcznie wykonane przez artystę rzemieślnika i wówczas nazywamy je dziełami rzemiosła artystycznego, gdyż są oryginalne, albo zaprojektowane przez artystę-projektanta i następnie produkowane w fabrykach w tysiącach egzemplarzy. Ten drugi sposób tworzenia przedmiotów użytkowych nazywamy designem.

Wzornictwo przemysłowe-projektowanie wzorów wyrobów przeznaczonych do masowej produkcji, którego celem jest rozwijanie kultury materialnej społeczeństwa przez podnoszenie estetyki wytwarzanych przemysłowo przedmiotów codziennego użytku. Zaczęło kształtować się wraz z rozwojem produkcji masowej w krajach wysoko uprzemysłowionych.

Źródło:encyklopedia.pwn.pl


Podręcznik Plastyka ,Wojciech Sygut, Małgorzata Kwiecień, wyd.MAC

Słynni projektanci wzornictwa użytkowego:

Louis Comfort Tiffany, Lampka stołowa, ok. 1902, kolekcja Muzeum Sztuk Pięknych w Wirginii, Stany Zjednoczone Ameryki, Pinterest, CC BY 3.0

Marcel Breuer, Krzesło zawieszone, ok. 1928, Niemcy, wikimedia.org, CC BY 3.0

Krzesło zaprojektowane prze Eero Aarnio, 1963-1965, Finlandia, wikimedia.org, CC BY 2.5

Gerrit Rietveld, Czerwono-niebieskie krzesło, 1918, Holandia, rietveldoriginals.com, CC BY 3.0

Poul Henningsen, Lampa typ PH Artichoke, 1958, Londyn, Anglia, wikimedia.org, CC BY 2.0

https://epodreczniki.pl/a/funkcjonalnie-i-estetycznie---sztuka-w-domu/DqhyZvmkm

Philippe Starck ur. 1949

Philippe Starck Philippe Starck Źródło: jikatu, fotografia czarno-biała, licencja: CC BY-SA 2.0.

https://epodreczniki.pl/a/wspolczesna-sztuka-uzytkowa/DrNl4ZldQ

urodził się w Paryżu. Jest jednym z najwybitniejszych współczesnych architektów i projektantów wzornictwa użytkowego. Studiował w prywatnej paryskiej szkole designu i projektowania wnętrz, a następnie rozpoczął karierę zawodową, próbując swoich sił w tworzeniu wystrojów dla klubów, restauracji i hoteli. Szybko zaczął też projektować przedmioty codziennego użytku, które otaczają nas w szkole, w pracy, na ulicy. Wielkie realizacje architektoniczne i wnętrzarskie Starcka można podziwiać na całym świecie: od Nowego Jorku po Paryż. Twórca ma na swoim koncie również projekty luksusowych jachtów, motocykli czy skuterów. Zajmował się projektowaniem armatury łazienkowej i telewizorów, ale tworzył także wzory znacznie drobniejszych przedmiotów codziennego użytku, wśród których znalazły się naczynia kuchenne, sztućce, lampy, telefony, zegarki. Zaprojektował też wzór… makaronu.

Philippe Starck zasłynął w świecie jako twórca poszukujący dla projektowanych przez siebie przedmiotów prostoty i elegancji. Uważa, że powinniśmy się otaczać rzeczami użytecznymi i trwałymi, ale jednocześnie pięknymi, zabawnymi w swoich formach i dostępnymi na każdą kieszeń. Takimi, które można uznać za małe dzieła sztuki.

Najsłynniejszym projektem Philippe’a Starcka jest wyciskacz do cytryn Juicy Salif na trzech długich nogach.

Wyciskacz do cytryn Juicy Salif Wyciskacz do cytryn, Juicy Salif, projektował Philippe Starck dla manufaktury Alessi, 1990, polerowana stal nierdzewna, 29 × 14 cm. Fot. Małgorzata Skibińska Źródło: Philippe Starck, Contentplus.pl sp. z o.o., Wyciskacz do cytryn Juicy Salif, 1990, polerowana stal nierdzewna, 29 × 14 cm, tylko do użytku edukacyjnego.

https://static.epodreczniki.pl/portal/f/res-minimized/RQvSjs04HCAnB/3/wMJcZRdDk5aoNOhZ6ZQJ7Z0AKGGWQi6Z.jpg

Wystawa prac Phillippe'a Starcka

Czym jest upcycling i recycling?

Upcycling i recycling polega na ponownym wykorzystaniu zużytego materiału. Recycling to inaczej odzysk surowca. Plastikowe, metalowe czy szklane opakowania, obiekty, śmieci, trafiają na wysypisko, gdzie rozpoczyna się proces przetwarzania tych materiałów, by móc ponownie je wykorzystać do produkcji. Powstają produkty, których jakość jest niższa, niż pierwotny produkt. Odzyskiwany papier, plastik czy aluminium nie mają już tej wartości co pierwotne produkty, ale można wykorzystać je w inny sposób – eliminuje to znaczną ilość odpadów. Zjawisko upcyclingu, czyli przetwarzania zużytych bądź niepotrzebnych przedmiotów w produkty o wyższej jakości, zyskuje coraz większą popularność. Artyści współcześni oraz kreatywnie myślący projektanci dzielą się swoimi pomysłami na wytwarzanie oryginalnych, unikatowych przedmiotów ze śmieci. Zapobiegając marnowaniu się materiałów, które jeszcze mają w sobie potencjał, tworzone są modne meble z palet drewnianych, sukienki i płaszcze z butelek, kanapy ze starych lodówek, witraże z potłuczonego szkła, lampy ze starych czasopism i wiele, wiele innych!

Wykładzina Interface, greenheartarchitects.wordpress.com, CC BY 3.0

„Piping hot house”, wikimedia.org, CC BY 2.0

inicjatywa upcyclingowa

Ciekawym przykładem rozwijających się trendów ekologicznych jest nadanie drugiego życia zużytym materiałom (ogranicz, wykorzystaj ponownie, odzyskaj). Upcycling to właśnie ponowne wykorzystanie banalnych, niepotrzebnych lub starych rzeczy z naszego otoczenia w zaskakujący, funkcjonalny sposób.